Νόμος Φωτός, Ζωῆς, Κινήσεως, Νόμος Ὑπέρτατος. Ἕδρα τῆς παγκοσμίου συσκευῆς, Κρίκος ἀκατάληπτος εἰς στερεότητα περιβάλλει ὑμᾶς καὶ τοὺς πέριξ ὑμῶν ἀπείρους τοῦ Ἀπείρου κόσμους. Λέξις γλυκεῖα καὶ ἔννοια ἐκτεταμένη καὶ ἄπειρος. Ὠκεανὸς ἀπειρότητος καὶ κραδασμὸς ἀπείρων κόσμων. Ἐὰν ἦτο δυνατὸν νὰ συγκεντρώσητε τὰς ἀπείρους τοῦ ἡλίου ἀκτῖνας καὶ τὸ ἰσχυρὸν αὐτοῦ φῶς πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν σας καὶ νὰ ἀτενίσητε αὐτὸ χωρὶς νὰ πάθετέ τι, εἶναι ἐξ ἴσου ἐπικίνδυνον, ὅταν ζητῆτε νὰ κατανοήσητε τὸ βάθος τοῦ μεγάλου τούτου τῆς Ἀγάπης Νόμου, ἐφ’ οὗ στηρίζεται ὅλον τὸ Ἄπειρον Μεγαλούργημα τῆς Ἀπείρου Δικαιοσύνης.
Ζοῦν οἱ κόσμοι διὰ τοῦ νόμου τῆς Ἀγάπης, κινοῦνται διὰ τῶν ἰσχυρῶν παλμῶν αὐτῆς, φωτίζονται διὰ τῆς Ἀκτινοβολίας της, θερμαίνονται μὲ τὴν Ἄσβεστον αὐτῆς Φλόγα καὶ ἄνευ Αὐτῆς οὐδὲν καλὸν ἐπ’ αὐτῶν γεννᾶται. Ἡ ὕπαρξίς σας οὐδέν τι εἶναι, εἰ μὴ τὸ ἀποτέλεσμα τῆς Ἀγάπης τῆς Ἀπείρου Διανοήσεως. Οἱ παλμοὶ τῶν σκέψεών σας, αἱ πνευματικαὶ δυνάμεις σας, τὰ καλά σας ἔργα, τὰ εὐγενῆ συναισθήματά σας εἶναι ἀπόρροια τῶν κραδασμῶν τῆς Ἀπείρου καὶ Φωτοβόλου Ἀγάπης, ἥτις, καίτοι φωτίζει, καὶ θερμαίνει τὸ Ἄπειρον, ἐν τούτοις συλλαμβάνεται καὶ γίνεται κατανοητὴ παρὰ τῶν κόσμων ἐκείνων τοῦ ἀπείρου, οἵτινες ἔχουν τὴν ἰδεώδη ὑπόστασιν τῶν εὐγενῶν καὶ ἰδανικῶν συναισθημάτων.
Δὲν εἶναι Νόμος τῆς Ἀγάπης ἡ ὁρμὴ τῶν αἰσθητηρίων σας ὀργάνων, δὲν εἶναι ἡ φλόγα τῶν ὀφθαλμῶν σας ἐν τῇ ἐντεταμένη προσπαθείᾳ σας τοῦ νὰ ἀποσπάσητε κάτι, τὸ ὁποῖον θὰ καταστῇ ἀφορμὴ τῆς δυστυχίας εἰς ἄλλον ὅμοιόν σας. Δὲν εἶναι Ἀγάπη τὰ ψευδαισθήματα τοῦ συμφέροντος καί τῆς ἡδονῆς. Δὲν εἶναι τὸ προσπεποιημένον φίλτρον, τὸ ἐκδηλούμενον πρός τι πρόσωπον οἰκεῖον ἢ ξένον, ἐνῷ ταυτοχρόνως ἡ ἐκδήλωσις τούτου ἀποβλέπει εἰς ἀπωτέραν σκοτεινὴν σκέψιν.
Ἀγάπη εἶναι ὁ διηνεκὴς παλμὸς τῆς ψυχῆς σας, ἥτις προσπαθεῖ νὰ προσφέρῃ κάθε ὑλικὴν ἢ πνευματικὴν ἀρωγὴν πρὸς μίαν ἄλλην, ἔχουσαν ἀνάγκην τούτων. Εἶναι ἡ αὐτοθυσία τοῦ ἀνθρώπου, ἡ καθ’ οἱονδήποτε τρόπον ἐκδηλουμένη πρὸς τὸ καλὸν τῶν ἄλλων ἀτόμων, εἶναι ὁ πόνος εἰς τοὺς πονοῦντας, εἶναι ἡ ἀνοχὴ πάσης ἀδίκου μομφῆς, ἡ ταπείνωσις ὑμῶν πρὸ τῶν ἀδικούντων ὑμᾶς, ἡ παροχὴ ἱκανοποιήσεως εἰς τοὺς ἐν ἀδίκῳ εὑρισκομένους ἐχθρούς σας. Ἡ Ἀγάπη εἶναι ὁ ὅρος τῆς ζωῆς τῶν κόσμων. Ἡ ὕλη εἶναι τὸ μέσον τῆς λειτουργίας αὐτῶν.
Καταστήσατε λοιπὸν τῆν λειτουργίαν τῆς ζωῆς σας πλέον εὐχάριστον, ἁρμονικὴν καὶ γλυκεῖαν, χρησιμοποιοῦντες τὴν ὕλην καὶ τὸν λόγον πρὸς τοῦτο, διότι ἄνευ τῆς δι’ ἔργων ἐκδηλώσεως τοῦ νόμου τούτου αἱ λέξεις ὁμοιάζουσι τὰς πλήρεις ἀέρος φυσαλλίδας, αἵτινες ἀπὸ στιγμῆς εἰς στιγμὴν κινδυνεύουσι νὰ διαρραγῶσιν.
Τὴν καθολικότητα τῆς ὑλικῆς καὶ πνευματικῆς ζωῆς, τὸ ὀργανικὸν καὶ ἀνόργανον Σύμπαν, τοῦ κόσμου τῶν ἀπείρων δυνάμεων τὰς ὁλομελείας τῶν Αἰωνίων νόμων, τῶν καθολικῶν ἀρχῶν τὸ ἁρμονικὸν σύνολον, νόμος τις καθόλου δεσπόζων, Δύναμίς τις τὰ πάντα συνενοῦσα ρυθμίζει οὕτως, ὥστε τὰ πάντα συντιθέμενα νὰ ἀπαρτίζουν τὸ ὅλον τοῦ Ἁρμονικοῦ Ἀπείρου Οἰκοδομήματος, ἐνῷ τὸ πᾶν εἶναι Νόμος καὶ τὸ πᾶν ἐκ Νόμου.
Ἡ ἀφαντάστως ἀπεράντου ἰσχύος Δύναμις αὕτη, ἡ δημιουργοῦσα τὴν συνεκτικότητα περὶ τὸ ΕΝ τοῦ Σύμπαντος, ὁ ἀμετάπτωτος οὗτος νόμος, ὅστις συγκεντροῖ πάντων τῶν ἑτέρων νόμων τήν ἐνέργειαν καὶ ἐξ οὗ ἀπορρέουν πάσαι αἱ δυναμικαὶ ἐν ὅλῃ τῇ Δημιουργίᾳ ἐκδηλώσεις, καὶ ὅστις εἶναι τὸ ἐπιστέγασμα καὶ αὐτὰ τὰ βάθρα ἅμα τοῦ Οἰκοδομήματος τοῦ Παντός, εἶναι ὁ Νόμος τῆς Ἀγάπης.
Ἄπειροι ἐκδηλώσεις, ἀναρίθμητοι ἐν τῇ ποικιλίᾳ τῆς ἐνεργείας ἐκφάνσεις, ἀσύλληπτοι ἐν τῷ τρόπῳ τῆς γενέσεώς των ἀλλοιώσεις ἀνὰ πάσαν παρερχομένην στιγμήν, ὑποδηλοῦν τοὺς ἀντιστοίχως δρῶντας ἀπείρους ὡσαύτως τὸν ἀριθμὸν νόμους, οἵτινες δύνανται νὰ θεωρηθῶσιν ἀκτῖνες ἑνὸς Παμμεγίστου Ἡλίου, Ὅστις εἶναι ἡ Ἀγάπη.
Εἷς ἀτέρμων ἄξων διατρέχει πᾶσαν φύσιν, περὶ ὃν φυγοκεντρικῶς καὶ ἐν ἀναλογικαῖς, ὡς ἐκ τῆς ποσότητος τῆς ἐνεργείας, ἀποστάσεσιν κινεῖται τὸ ἀσύλληπτον σύνολον τῶν Ἀναλλοιώτων Νόμων, ἐξ ὧν ἕκαστος διαγράφει τὸν αὐτὸν κύκλον καὶ ἔχει πάντοτε τὴν αὐτὴν ἀκτῖνα δράσεως. Ὁ Νόμος οὗτος συνέχει ὑλικήν φύσιν, ζωϊκὴν ἢ νεκράν, καὶ πνευματικήν. Ἡ ἀπειρία τῶν ποικίλων συνδυασμῶν τῶν σωμάτων τῆς ἀνοργάνου φύσεως, ἡ μυριόσχημος ὀργανικὴ σύνδεσις καὶ ἡ μυστηριώδης πνευματικὴ λειτουργία τῶν δημιουργηθέντων ὑποστάσεων, προβάλλει τὸν πανίσχυρον τοῦτον Νόμον, ὅστις εἶναι οἱωνεὶ ἡ συνεκτικότης, ἡ ἐκ πολλῶν ἀπαρτίζουσα συνεκτικῶς τό ΕΝ, καὶ ἥτις διὰ τοῦ ἑνὸς δημιουργεῖ ἀθροιστικῶς εἰς τὰ πολλὰ τὸ Ἕν. Ἄξων διατρέχων τὴν τε ὑλικὴν καὶ πνευματικὴν σφαῖραν, νόμος ἐξ οὗ ἀπορρέουν πάντες οἱ λοιποί.
Πᾶσα ὀντότης, πάσα κατὰ νόμον ἐκδήλωσις ἐνεργείας νόμου ἢ δυνάμεως, ἐξαρτᾷ ἐκ τοῦ νόμου τούτου τῆς Ἀγάπης τὴν ὕπαρξίν του. Ἡ ἕλξις, αἱ κατὰ διάφορον τρόπον ὀντοτικαὶ συστάσεις, αἱ ἑκάστοτε παρουσιαζὸμεναι ἀλλοιώσεις μὲ τὰς ἀμετρήτους πάλιν νέας δημιουργίας τῶν αὐτῶν ἢ ἄλλων ὑποστάσεων καὶ σωρεῖαι ἄλλων ὑπάρξεων ὑλικῶν ἀνανεουμένων, συμπλεκομένων ἢ ἀποσυνθετομένων κατὰ νόμον, ποῦ ὀφείλουσι τὴν ὕπαρξιν τῶν νόμων, ὑφ’ οὓς γίνονται αὗται, ποῦ εὑρίσκουσι τὸ ἀνάλογον ποσὸν ἐνεργείας, ἵνα παρουσιάσωσι τὴν γενομένην ἀλλοίωσιν ἢ εἰς τὸν Νόμον τῆς Αγὰπης;
Ἡ καλουμένη συγγένεια τῶν σωμάτων τῆς μέν, τῆς δὲ ἡ μορφή, ἡ παρατηρουμένη ρυθμικὴ τάξις, ἡ διέπουσα τήν αἰσθητὴν φύσιν, ἡ κατὰ νόμον γενομένη ἑκάστοτε κίνησις, ἡ ἐν τῷ συνόλῳ κινουμένῳ ἀπείρῳ συστήματι, ἡ ταξινόμησις αὕτη ἢ ἴλιγγον παρέχουσα παντὶ ἀναλογιζομένῳ ἁπλῶς ταύτην, ἡ παρατηρουμένη ἐν τῇ Θαυμαστῇ ταύτῃ μηχανῇ τοῦ τῶν ὅλων συστήματος, ποῦ δύναταί τις εἰπεῖν ὅτι ὀφείλεται, ἢ εἰς τὸν Ἁρμονιοδηγὸν τοῦτον νόμον τῆς Ἀγάπης; Πάντες οἱ ἄπειροι συνδυασμοί, πάντα τὰ βιοῦντα συστήματα, πᾶσα ρύθμισις καὶ πᾶσα λειτουργία, ἐξικνουμένη ἀπὸ τοῦ ἁπλουστάτου εἰς τὸ πολυσυνθετώτατον, ἔχει ἀπαρχὴν τῆς ὑπάρξεώς της τὸν ἀμετάπτωτον τοῦτον νόμον τῆς Ἀγάπης. Ὁλόκληρος ἡ φύσις μὲ τὰς ἀναριθμήτους χορείας τῶν ὑπάρξεων καὶ τὴν ἀναρίθμητον σειρὰν τῶν ποικίλων αὐτῆς φαινομένων, πᾶς ὁ πνευματικὸς κόσμος, ὁ ρυθμιζόμενος καὶ ἀπὸ ἰδίους νόμους, ἔχει ὡς ἄξονα, παραλλήλως τοῦ ὁποίου κινεῖται, τὴν Αγάπην.
Εἰς τὴν Ἀγάπην ὀφείλεται πᾶσα ἡ Δημιουργία τοῦ Σύμπαντος, εἰς ταύτην χρεωστεῖ τὴν διατήρησίν της ἡ Ἐπικράτεια τοῦ Ἀπείρου. Ἐν ὅλῃ τῇ φύσει, ὁρατῇ καὶ ἀοράτῳ, οὐδαμοῦ εὑρίσκει τις τὸ ἓν μόνον. Ὁ Νόμος τῆς Ἀγάπης προσέθηκε καὶ τὸ ἕτερον. Τὸ Πᾶν εἶναι Ἀγάπη. Ἡ ἀντίθεσις ἐνέχει τὴν ἀγάπην. Ἐν τῇ ἑτερωνυμίᾳ καὶ τῇ ἀντιδράσει εἰς τὴν ἕλξιν αὐτὴν τῶν ἀνομίων κυριαρχεῖ ὁ νόμος τῆς Ἀγάπης. Ἡ συγγένεια τῶν ὁμοειδῶν, ἡ παρατηρουμένη εἰς πᾶσαν φύσιν, δὲν εἶναι ἢ ἀποκύημα ἀγάπης. Πάντες οἱ νόμοι, ἐπὶ τῇ βάσει τῶν ὁποίων λαμβάνουσι χώραν ἄπειροι ἀνὰ πᾶσαν στιγμὴν ζυμώσεις, ἢ ἐπὶ τῇ βάσει τῶν ὁποίων κινοῦνται ἀπειρίαι κινητῶν ἐν θαυμαστῇ ἀλληλουχίᾳ, ἢ βιοῦσιν συνθῆκαι, ἢ παρέρχονται μορφαὶ τῆς φύσεως, ἵνα ἕτεραι διαδεχθῶσιν αὐτάς, εἶναι ἐκδηλώσεις ἢ μορφαὶ ἐνεργείας ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ Νόμου, τῆς Ἀγάπης.
Ὁ Νόμος οὗτος, δημιουργήσας τὸ πᾶν ἐν τῆ ὑλικῇ φύσει, παρουσιάζεται ὡς πληθὺς νόμων ἑτέρων, ἀρχῶν καὶ ἰδιοτήτων, ἐκδηλουμένων ὁσάκις ὕλη καὶ μόνον προκαλεῖ τὴν ἐκδήλωσιν αὐτῶν. Οἱ νόμοι οὗτοι, μὲ τὰ ἀντίστοιχα αὐτῶν φαινόμενα, παρουσιαζόμενοι ὡς νόμος βαρύτητος, ἕλξεως, ἐλαστικότητος ἢ χημικῆς συγγενείας ἢ ἀφομοιώσεως ἢ ὡς νόμος ζωῆς ἢ θανάτου καὶ τόσων ἄλλων, δὲν εἶναι ἢ μέρη τοῦ αὐτοῦ Νόμου τῆς Ἀγάπης, ὅστις ἐν τῇ ποικιλίᾳ τῶν ἐκφάνσεων ἐκδηλοῦται. Ἐν τῷ πνευματικῷ δὲ κόσμῳ ἄπειροι πάλιν ἑκατοστίαι ἑτέρων νόμων, διεπόντων τὰ πνευματικά, ἐνεργειῶν ὑπερφυῶν καὶ ἰδιοτήτων ἀνεκφράστων, ἐκδηλοῦν ἐν ποικιλομόρφῳ ἐνεργείᾳ τὸν Νόμον, τὸν καθολικὸν τοῦτον Νόμον τῆς Ἀγάπης.
Πάντες ἄρα οἱ νόμοι, ὡς ἔχοντες την ἀπόρρευσιν αὐτῶν ἀπὸ τὸν κυριώδη τοῦτον τῆς ἀγάπης νόμον, δὲν εἶναι ἐν ὁλομελείᾳ ἢ αὐτὸς ὁ Νόμος τῆς Ἀγάπης, αὐτὴ ἡ Ἀγάπη. Ἐπειδὴ δὲ οἱ διάφοροι νόμοι, οἱ διέποντες τὸ Σύμπαν, εἶναι τοῦ Θεοῦ τῶν Ἀπορρήτων Βουλὼν ἐκτελεσταί, καὶ ἐπειδὴ διὰ τούτων ἐκδηλοῦται ἡ τοῦ Θείου Ἐνέργεια, ἕπεται ὅτι τὸ σύνολον αὐτῶν, χαρακτηριζόντων τὴν Ἀπειρὸτητα, ἥτις εἶναι αὐτὸ τὸ Θεῖον, ἀπαρτίζει τὸ ἐκ πολλῶν ἑνιαῖον σύμπλεγμα τῆς Θεότητος, αὐτὸν τὸν Θεόν. Ἀλλ’ ἄρα ἡ ἀπαρχὴ τῶν νόμων τούτων εἶναι ἡ Ἀγάπη. Ἄρα ἡ Ἀγάπη ΘΕΟΣ, Ὁ Θεὸς Ἀγάπη, Ἄπειρος Ἀγάπη.
Πᾶν ὅθεν τὸ κατά τινα τρόπον δημιουργηθέν, ἐδημιουργήθη ἐξ Ἀπείρου Ἀγάπης, ἥτις μετωχέτευσεν εἰς τὰ δημιουργήματα τὴν Ἀγάπην. Ἡ Ἀγάπη εἰς μὲν τὸν ἀνόργανον κόσμον παρουσιάζεται ὑπὸ τὴν μορφὴν τῶν ποικίλων ὑπαρχουσῶν μεταξύ των σχέσεων, εἰς δὲ τὴν ὀργανουμένην φύσιν τῶν ζωϊκῶν βασιλείων ὡς ἐκδήλωσις ζωϊκὴ μὲν εἰς τὰ ἄλογα, ψυχικὴ δὲ εἰς τὰ λογικά, τὰ πνευματικὰ ὄντα. Πᾶσαι αἱ ἐκδηλῶσεις τῆς ἀτελοῦς ὡς καὶ τῆς τελειοτέρας ζωῆς τῶν ἀλόγων εἰς τὴν πληθὺν τῶν ἐκδηλώσεων τοῦ ὁρμεμφύτου ἢ ἐνστίκτου αὐτῶν ἔχουσι ὡς παράγοντα τῆς ἀγάπης τὸ στοιχεῖον.
Ἀλλ’ εἰς τὸν ἄνθρωπον ἡ ἀγάπη, πλὴν τῆς ὡς ἀνωτέρω περιπτώσεως ἐκδηλώσεως αὐτῆς, ἔχει καὶ ἑτέραν ἐκδήλωσιν, ἀντιστοιχοῦσαν εἰς τὸν ἓτερον ἄνθρωπον, τὸν πνευματικόν. Πᾶσα ἐκ πνευματικῆς τοῦ ἀνθρώπου παραγωγῆς ἀπορρέουσα δημιουργία αὐτοῦ ἔχει ὡς παραγωγικὸν αἴτιον τὸ στοιχεῖον τοῦτο τῆς ἀγάπης. Τὰ δημιουργηθέντα ὑπ’ αὐτοῦ κοινωνικὰ συστήματα, οἱ συνοικισμοί ὁμοφύλων, τὸ οἰκογενειακὸν πλέγμα τοῦ ὁμοειδοῦς, ἡ συμπάθεια, ἔχουν πάντα ταῦτα τὴν βάσιν εἰς τὸν Νόμον τῆς Ἀγάπης. Ὡς ψυχικὴ τοῦ ἀτόμου ἐκδήλωσις, ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ καλύπτρα ἐκείνη, ἡ καλύπτουσα πάσας τὰς ἐκδηλώσεις, τὰς χαρακτηριζούσας τὸ ἐξελιγμένον πνεῦμα, εἶναι ἡ μήτηρ πάντων τῶν ὑψηλῶν συναισθημάτων, ἅτινα ὑψοῦσι βαθμηδὸν τὸ πνεῦμα πρὸς τὴν Τελειότητα αὐτοῦ.
Ἡ Ἀγάπη εἶναι τὸ Θεῖον Πῦρ, ὅπερ σᾶς ἐδόθη, ἵνα δι’ αὐτοῦ ἀναπυροῦτε ἑκάστοτε τὴν ὑψηλὴν ὑμῶν καταγωγὴν κατὰ τὸν χρόνον τῶν δοκιμασιῶν, ἃς ὑφίστασθε ὡς ὀντότητες δοκιμαζόμεναι. Ἐκ ταύτης ἀπορρέει ἡ πραγματικὴ εὐτυχία, αὕτη εἶναι ἡ γεννῶσα τὴν ἁρμονικὴν συμμετρίαν τῶν κοινωνιῶν, ἡ ἀγάπη εἶναι ἡ πορίζουσα τὴν ὁμαλὴν τροχιάν εἰς τὰς καθόλου σχέσεις τοῦ ἀτόμου καὶ ἡ ταξινομοῦσα τὰ ἄρρυθμα. Πᾶσα κοινωνία, στηρίζουσα τὴν δράσιν αὐτῆς ἐπὶ τῆς ἀγάπης, πᾶσα οἰκογένεια φιλοξενοῦσα αὐτήν, πᾶν ἄτομον συμβουλευόμενον αὐτὴν διὰ πάντα συλλογισμὸν ἢ πρᾶξιν, δημιουργεῖ ἀναφαίρετον εὐπραγίαν καὶ ἕλκει πᾶσαν πρόοδον ὑλικὴν καὶ πνευματικήν. Ὅταν ἐν μέσῳ κοινωνικοῦ κήπου θάλλῃ τὸ δένδρον τοῦτο τῆς ἀγάπης, τότε ἐκεῖ πάντα τὰ ἄλλα στοιχεῖα τὰ ἀπαρτίζοντα τὰ μέλη τοῦ στερεοῦ κοινωνικοῦ οἰκοδομήματος, ὡς ἄνθη μυρίπνοα βλαστάνουσι, προσδίδοντα οὕτω τὸν ἰδεώδη τύπον τῆς τελειότητος. Ὅπου ἡ ἀγάπη βασιλεύει, ἐκεῖ τὸ ἀτομικὸν καταβροχθίζεται ἀπὸ τὸ γενικόν. Δὲν ὑφίσταται δικαίωμα παρὰ μόνον τὸ καθῆκον, ὁ σεβασμὸς μὲ τὴν σεμνὴν αὐτοῦ παράστασιν, ἡ αὐτοθυσία, ἡ τιμὴ καὶ τόσαι ἄλλαι ἐκδηλώσεις τῆς ψυχῆς εὑρίσκουσιν ἔλλογον πολιτείαν καὶ ἐκεῖ ἐγείρουσι τοὺς Θρόνους αὐτῶν. Ἐκεῖ δὲν ὑπάρχει χρεία νομοθετῶν, καθ’ ὅτι τῶν ἀγράφων Θείων Νόμων αἱ ἐπιταγαὶ ἐκτελοῦνται. Ἰδεώδης εἰρμὸς διέπει τὴν κοινωνικὴν ἅλυσον καὶ τελειότητος ρυθμὸς διακρίνει πᾶσαν δράσιν, πᾶν βῆμα. Τὸ μόνον γνώρισμα τοιαύτης κοινωνίας εἶναι ἡ πρόοδος, τῶν δὲ ἐν ἐκείνῃ βιουσῶν πνευματικοτήτων ἡ ἄνοδος.
Ἐξ ἀντιθέτου, κοινωνία ἀπὸ τὰς ἀγκάλας τῆς ὁποίας ἔχει ἀπομακρυνθῇ ἡ ἀγάπη, ὁδεύει ἄνευ πυξίδος τοῦ καλοῦ πρὸς ἄγνωστον ὠκεανόν, ἐν ᾧ μέλλει θᾶττον ἢ βράδιον νὰ καταποντισθῇ ἢ νὰ ἐξωκείλῃ, προσκρούουσα ἐπὶ δημιουργουμένων ὑφάλων. Ἐκεῖ ὅπου τὸ μῖσος βασιλεύει τρέχουν ἁπάντα τὰ ἀποσυνθετικὰ στοιχεῖα, ἅτινα ὡς ἐπωδὸν τοῦ κοινωνικοῦ τούτου σαθροῦ δένδρου χαρίζουσι τὴν ἀποσύνθεσιν. Τὸ μῖσος, τὸ ἀρνητικὸν τῆς ἀγάπης, ἄρα τοῦ Ἀπείρου Καλοῦ ἡ ἀντίθεσις, δημιουργεῖ τόσα κακά, ὅσα καλὰ ἡ ἀγάπη. Ἡ δυστυχία ἀντικαθιστᾷ τὴν εὐτυχίαν, τὴν αἰδὼ ἡ ἀναίδεια, τὴν ἀρετὴν ἢ τὴν τιμὴν ἡ ἀτιμία, τὸ γενικὸν ὁ ἀτομισμός, τὸν σεβασμὸν ἡ ἀσέβεια, τὴν αὐτοθυσίαν τὸ ἀνάλγητον. Ὁ φθόνος μὲ τὴν κακεντρέχειαν καὶ τὴν ἐπιβουλὴν δημιουργοῦν συνῳδὰ τῷ ἀτομικῷ συμφέροντι τὴν ἀδικίαν, τὸ κορύφωμα πάσης ἀρνητικῆς παραγωγῆς τῆς ἀγάπης.
Οὕτω βλέπομεν ἀθώους Προδρόμους ἀποκεφαλιζομένους ἐν φυλακαῖς, πτωχοὺς Λαζάρους ζητοῦντας ψυχία ἄρτου ἀπὸ συμποσιῶντας πλουσίους, ἄλλους δὲ πίπτοντας ὡς ὑπὸ ἀδελφοκτόνον χεῖρα καὶ ἄλλους βιοῦντας ἀνενοχλήτως ἐν μέσῳ κοινωνίας ἐν ᾗ καὶ νόμοι καὶ ἀρχαὶ νωχελοῦν. Ἐν τοιαύτῃ κοινωνίᾳ διασύρεται εἰς τὰς τριόδους ἡ τιμὴ καὶ κωμικοποιεῖται τὸ γῆρας. Ἡ ἔννοια τοῦ Θείου σβέννυται κατὰ μικρὸν καὶ οὕτω πᾶν σημεῖον προόδου ἐκλείπει ἄχρις οὗ τὸ ζωῶδες ἐκεῖνο κοινωνικὸν σύμφυρμα ἐκκολάψῃ τὸ ὠάριον τῆς ἀχαλινώτου ἀτομικῆς αὐθαιρεσίας καὶ γενῇ οὕτω τὸ μικρὸβιον τῆς τελείας ἀποσυνθέσεως καὶ ἀποσαθρώσεως. Οὐαὶ εἰς τὴν κοινωνίαν ἐκείνην, ἧς τὰ ἄτομα ἔσβυσαν τὴν φλόγα τοῦ Θείου τῆς Ἀγάπης Πυρὸς καὶ μετέβαλον εἰς σπινθῆρα κινδυνεύοντα νὰ σβύσῃ ὑπὸ τοὺς σωροὺς τῆς ψυχικῆς τέφρας, ἣν παρῆγον ὑλικαὶ ἐπικρατήσεις. Τὸ πνεῦμα νωχελοῦν εἶναι ὡς θνῆσκον ἐκεῖ καὶ ἡ προοδευτικὴ τούτου ἐξὲλιξις διὰ παντὸς σταθμεύσασα.
Ἐν τοιαύτῃ πνευματικῶς κοινωνίᾳ ἐν σκότει ἀπροσπελάστῳ κορυβαντιᾷ ὁ πνευματικὸς Θάνατος καὶ ὀρθοῦται τὸ ζοφῶδες παράστημα τῆς ἀναλγήτου φθορᾶς. Μία τοιαύτη κοινωνία δὲν εὐδοκιμεῖ οὐδ’ εἰς τὸ κακὸν ἐπὶ μακρόν, διότι προσκαίρως ἀναθρώσκουν οἱ καπνοὶ τῆς ἀποσυνθετικῆς πυρκαϊᾶς καὶ τάχιστα μεταβάλλεται εἰς ἐρείπια. Ἂν ὅμως ὑπὲρ τὰ ἐρείπια ταῦτα πετάξῃ καὶ πάλιν ἡ ἀγάπη, τότε καὶ μόνον εἶναι ἐπιτευκτὴ ἡ ἀναδημιουργία τοῦ καταρρεύσαντος οἰκοδομήματος.
Ἀγάπη, πόσην ἁρμονίαν ἐγκλείει ἡ λέξις καὶ πόσον ὕψος ἡ ἔννοια αὕτη. Ἀγάπη, πῶς κάθε φθόγγος τῆς Ἀπείρου Ἁρμονίας ἐκφέρει τὸ Ὄνομά Σου. Πῶς κάθε φαινόμενον ἐν τῷ σύμπαντι εἶναι καὶ ἓν μειδίαμα πρὸς κάθε πνευματικὴν ὀντότητα. Πῶς ἡ γλυκειά Σου ἀναπνοὴ θερμαίνει καὶ κάθε Σου δημιούργημα. Ὅταν φυσᾷ ὁ ζέφυρος εἰς τὰ μαραμένα τῶν λειμώνων ἄνθη ὑπὸ τὸ αἰνιγματῶδες ἐκεῖνο φύλλωμα ἀφήνει ν’ ἀκουσθῇ τὸ ὄνομά σου. Ὅταν ἐκεῖ εἰς τὸν βραχώδη αἰγιαλὸν θραύωνται τῆς θαλάσσης τὰ κύματα, εἰς τὸν ρυθμικὸν φλοῖσβον, τὸν ὁποῖον ἀφήνουν ἁρμονικά, ἀκούεται τῆς ἀγάπης τὸ ᾆσμα.
Τὸ Πᾶν εἶναι Ἀγάπη. Ὁλόκληρος ἡ φύσις ἐκδηλώνει ἀνὰ πᾶσαν στιγμὴν τῆς Ἀγάπης τὸν Νόμον. Τὰς πρωΐας καὶ τὰς ἑσπέρας, αἱ πρῶται καὶ αἱ τελευταῖαι τοῦ ἀνατέλλοντος καὶ δύοντος ἡλίου ἀκτῖνες ἐκδηλοῦν ἐν τῇ σκιρτώσει ἢ ἠρεμούσῃ πλάσει τὴν ἀγάπην, ἥτις ἐκδηλοῦται ἐδῶ μὲν μὲ τῆς ἠοῦς τὸ ἔγερμα καὶ τῆς ἀνατολῆς τὸ μειδίαμα, ἐκεῖ δὲ μὲ τὸ ὕστατον τῆς ἑσπέρας φίλημα καὶ μὲ τὴν μελαγχολίαν τοῦ λυκόφωτος. Εἰς τὴν ζῶσαν φύσιν ὑπὸ πλείστας ὡσαύτως μορφὰς ἐκδηλοῦται τῆς ἀγάπης τὸ στοιχεῖον. Ἐδῶ μὲν ὡς φίλτρον πρὸς τὰ τέκνα τοῦ πατρὸς καὶ τῆς μητρός, ἐκεῖ ὡς ἔρως νέου πρὸς παρθένον.
Εἰς τὴν κατωτέραν ζωὴν αἱ αὐταὶ περίπου ὑφίστανται ὑπὸ ἰδιαιτέρας μορφάς. Ἀλλ’ εἰς τὸν ἄνθρωπον τὸν διφυῆ, τὸ ὂν αὐτὸ τὸ συναισθηματικόν, ἡ ἀγάπη παρουσιάζεται ὑπὸ μυρίας ἐκδηλώσεις. Ἐκτείνει τὰ ὅρια αὐτῆς ἀπὸ τοῦ ἀτόμου εἰς τὴν οἰκογένειαν, εἰς τὴν κοινωνίαν, εἰς ὁλόκληρον τὴν ἀνθρωπίνην τοῦ κόσμου κοινωνίαν, εἰς τὴν ἑτέραν δημιουργίαν, εἰς ὃλην τὴν ὁρατὴν φύσιν καὶ εἶτα τὴν ἀόρατον.
Καὶ ἰδού, μία τοιαύτη Καθολικὴ Ἀγάπη γεννᾷ ὅλην τὴν χορείαν τῶν ὑψηλῶν ἐκδηλώσεων τῶν συναισθημάτων, ἅτινα εἶναι τὰ χαρακτηρίζοντα τὴν τελειότητα τὴν πνευματικήν. Ἡ αὐτοθυσία, ἡ αὐταπάρνησις, ἡ βοήθεια, ὁ σεβασμός, ἡ τιμή, ἡ αἰδώς, ἡ σεμνότης, ἡ πειθώ, ἡ ἀλήθεια, ἡ δικαιοσύνη ἀκολουθοῦν τὴν Ἀγάπη.
Ἀγάπη, ἡ τελευταία ἐξελικτικὴ βαθμὶς τῆς προοδευτικῆς κλίμακος. Ὅταν πνευματικὸτης τις δυνηθῇ νὰ φθάσῃ εἰς ὕψος πνευματικὸν τοιοῦτον ὥστε νὰ ἐκτείνῃ τὴν ἀγάπην αὐτῆς εἰς τὴν καθολικότητα τῆς Δημιουργίας, τότε ἡ πνευματικὴ αὕτη ὀντότης εἶναι λίαν ἐγγὺς πρὸς τὴν Πηγὴν τὴν Ἀπόλυτον τῆς Ἀγάπης, πρὸς Αὐτὸν τὸν Θεόν. Τί ἄλλο εἶναι ἢ Αὐτὸς ὁ Θεός;
Ποῖον αἴτιον τὸ ἐξαναγκάσαν τὴν Ἄπειρον ταύτην Δύναμιν νὰ δημιουργήσῃ τὴν ἀπειρίαν ταύτην τῶν κτισμάτων, ἐν οἷς καὶ ἡμεῖς οἱ ἄνθρωποι, εἰ μὴ μόνον Σύ; Τί ἄλλο γεννᾷ τῇ ἱερᾷ μελαγχολίᾳ τὴν ψυχικὴν ἀνακούφισιν καὶ τὴν μυστηριώδη χαρὰν ἢ μόνον Σύ; Ἅπασα ἡ φύσις σὲ ἐκδηλώνει εἰς πᾶσάν της ἀλλαγὴν εἰς τὸν κόσμον τῆς ζωῆς. Σὺ εἶσαι ἡ Βασίλισσα εἰς τὸν κόσμον τῶν πνευμάτων, Σὺ εἶσαι ὁ Κυβερνήτης, Σὺ τὸ σκάφος τῆς προόδου τὸ ἀσφαλές.
Ἀγάπη, εἰς τοὺς ὀλίγους αὐτοὺς φθόγγους περικλείεις τὸ Ἄπειρον καὶ ἐκφράζεις τὴν Ἀπόλυτον Τελειότητα.
Εἶσαι ὁ ἀσφαλὴς λιμὴν ἐν ᾧ εἰσπλέει τῆς εὐτυχίας τὸ ἀκάτιον, εἶσαι ὁ βράχος ἐφ’ οὗ οἰκοδομεῖται ἡ Ἰδανικὴ Πνευματικὴ Βασιλεία. Συνέχεις τὰ Σύμπαντα ἀφοῦ εἶσαι Αὐτὸς ὁ Θεός.
Ὦ Ἀγάπη Ἀνέκφραστος, κατέρχεσαι ἐκ τοῦ Ἀπείρου εἰς τὸ μικρὸν τοῦτον τῆς φύσεως τμῆμα, τὴν γῆν, καὶ ἐπὶ ἑνὸς λόφου τοῦ Γολγοθᾶ ὑψώνεις διὰ τὸν Ἑαυτόν Σου ἕνα Σταυρόν, καὶ ἀπὸ τοῦ ἀνθρωπίνου σκηνώματος χαρίζεις τὸν Ἑαυτόν Σου διὰ στοργικῶν βλεμμάτων καὶ γλυκυτάτων λόγων εἰς τὰ ἐσκοτισμένα λογικά Σου κτίσματα.
Ὦ Ἀγάπη Ἀνέκφραστος, πόσον Ὑψηλὸν καὶ Ἀόρατον καὶ Ἀκατανόητον τὸ Μέγεθός Σου. Ἦλθες ἐπὶ τῆς γῆς, ὠνομάσθης Ἰησοῦς. Ἐπὶ τοῦ Ἑαυτοῦ Σου οἰκοδόμησες τῆς Διδασκαλίας Σου τὸ μέγαρον καὶ ἐπὶ τῶν ὠμοπλατῶν Σου ἤγειρας τὰ σκοτεινὰ ψυχικὰ τῶν λογικῶν Σου κτισμάτων τάρταρα. Σύμπασα τῶν Ἀγγέλων ἡ ἄμετρος στρατιὰ καὶ τῶν ἁγνῶν πνευμάτων αἱ χορεῖαι Σὲ ὑμνοῦσιν.
Ἀγάπη Ἰησοῦ, ὕψωσον καὶ ἡμᾶς, ἵνα Σὲ κατανοήσωμεν, ἵνα Σὲ αἰσθανθῶμεν. Ἀγάπη, Ἀγάπη Ἄπειρος.
